Tập thơ Hyakunin Isshu đã được đánh giá cao qua nhiều thế kỷ và dần dần trở thành nguồn cảm hứng cho một trò chơi bài ở Nhật Bản vào cuối thời Trung Cổ (thời Edo) và đầu thời cận đại (thời Minh Trị), được gọi là karuta. Karuta là một thuật ngữ chung để chỉ một trò chơi bài, được mượn từ các thương gia Bồ Đào Nha và bắt nguồn từ chữ “carta”. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách chơi bài Karuta từ cơ bản đến nâng cao, giúp người mới bắt đầu dễ dàng làm quen và những người chơi lâu năm cải thiện kỹ năng.
Karuta là gì?
Karuta (かるた) là từ để chỉ các loại bài chơi của Nhật Bản. Có nhiều loại Karuta khác nhau, nhưng phổ biến nhất là Uta-garuta, hay Karuta thơ. Loại này sử dụng 100 bài thơ cổ của Nhật Bản, được tổng hợp trong tuyển tập “Hyakunin Isshu” (百人一首 – “Một trăm người, một trăm bài thơ”).
Mỗi bài Karuta gồm hai phần:
- Yomifuda (読み札): là bài để đọc, chứa toàn bộ nội dung bài thơ.
- Torifuda (取り札): là bài để người chơi tìm, chỉ chứa nửa sau của bài thơ.
Người chơi sẽ nghe người đọc (reciter) đọc Yomifuda và phải nhanh chóng tìm Torifuda tương ứng. Người tìm được bài nhanh nhất sẽ giành quyền sở hữu bài đó.
Karuta thường được chơi vào khi nào?
Karuta là một trò chơi truyền thống được chơi trong các dịp lễ mừng năm mới ở Nhật Bản và là một hoạt động ngoại khóa phổ biến trong học sinh trung học. Bộ truyện tranh và anime ăn khách Chihayafuru đã góp phần phổ biến trò chơi này, không chỉ ở Nhật Bản mà còn với khán giả quốc tế.
Trò chơi karuta bao gồm những lá bài đặc biệt với 100 bài thơ của Hyakunin Isshu. Có hai bộ bài:
- Yomifuda – những tấm thiệp này có ảnh của tác giả bài thơ và chứa toàn bộ bài thơ: 5 câu thơ.
- Torifuda – những lá bài này không có hình ảnh và chỉ chứa 2 câu thơ cuối cùng.
Nguồn tin từ DR88 chia sẻ: Trò chơi thường có 2 người chơi. Mỗi người chơi sẽ nhận được 25 lá bài Torifuda ngẫu nhiên và sắp xếp chúng thành ba hàng trên bàn cờ. Bố cục trò chơi là tự do, nhưng ba hàng phải được sắp xếp chính xác.
Người thứ ba đọc một lá bài Yomifuda được chọn ngẫu nhiên, và hai người chơi phải tìm lá bài Torifuda tương ứng trên bàn cờ. Người chơi đầu tiên tìm thấy lá bài sẽ thắng vòng chơi.
Lưu ý rằng, vì chỉ có tối đa 50 lá bài trên bàn cờ, nên một nửa số bài thơ (trong tổng số 100 bài) được đọc là karafuda, nghĩa là “lá bài trắng”. Điều quan trọng là không được rút nhầm lá bài, đặc biệt nếu bài thơ đang đọc là karafuda. Nếu không, nếu lá bài đã có trên bàn cờ, bạn sẽ phải rút bài trước đối thủ. Chính sự căng thẳng này đã tạo nên sự hấp dẫn của karuta.
Mục tiêu của trò chơi bài Karuta
Mục tiêu của trò chơi là loại bỏ tất cả các lá bài của bạn. Việc lấy một lá bài từ phía mình rất dễ dàng. Việc lấy một lá bài từ phía đối thủ cho phép bạn lấy lại một lá bài của mình. Trong cả hai trường hợp, bạn đều tiến gần hơn đến chiến thắng.
Điều làm nên sự hấp dẫn của karuta chính là khoảnh khắc bùng nổ khi người chơi rút bài từ bàn. Trong anime Chihayafuru, chúng ta thấy người chơi có tốc độ cực nhanh. Thực tế, hầu hết người chơi đều không nhanh đến vậy, nhưng cảm giác phấn khích vẫn hiện hữu khi bạn đoán đúng bài thơ và rút được bài trước đối thủ, đặc biệt là khi bài thơ về phía họ.
Những người tham gia live casino dr88 chia sẻ: Luật chơi quy định rằng bạn có thể chạm vào bất kỳ lá bài nào (hoặc nhiều lá bài) nằm cùng phía với lá bài đúng mà không bị phạt. Bạn chỉ bị phạt nếu lấy hoặc đánh một lá bài từ phía sai của bàn cờ.
Đôi khi, các kỹ thuật phức tạp hơn được sử dụng để chặn đối thủ bằng tay hoặc để đánh lạc hướng và làm họ mất ổn định. Bất kể bạn lấy bài bằng cách nào, bạn chỉ được phép sử dụng một tay. Sử dụng tay còn lại sẽ bị phạt.
Nhìn chung, có bốn cách mà mọi người nhận được otetsuki (“hình phạt”):
- Chạm vào một lá bài ở phía đối thủ khi lá bài tương ứng ở phía bạn.
- Chạm vào một lá bài ở phía bạn khi lá bài tương ứng ở phía đối thủ.
- Chạm vào một lá bài khi bài thơ là karafuda (tức là bài thơ không có trên bảng).
- Sử dụng tay kia hoặc cả hai tay theo bất kỳ cách nào để nhặt lá bài.
Trong mọi trường hợp, nếu bạn bị phạt, đối thủ sẽ gửi cho bạn một lá bài. Vì bạn đang cố gắng giảm số lượng bài trên bàn cờ, nên điều này không có lợi.
Có rất nhiều câu lạc bộ karuta nhỏ trên khắp thế giới, và các câu lạc bộ mới liên tục được thành lập. Ở Nhật Bản, nhiều gia đình thỉnh thoảng chơi trò chơi này như một phần trong sinh hoạt hàng ngày.
Chiến thuật chơi Karuta
Mặc dù Karuta có vẻ là trò chơi may rủi, nhưng thực tế có nhiều chiến thuật giúp nâng cao cơ hội chiến thắng:
- Nhớ vị trí Torifuda: Chia bàn thành các khu vực và ghi nhớ vị trí bài trong từng khu vực.
- Nghe kỹ phần đầu Yomifuda: Người chơi chuyên nghiệp chỉ cần nghe 2-3 từ đầu của bài thơ là đã biết phải lấy Torifuda nào.
- Phân tích đối thủ: Quan sát thói quen của đối thủ để đoán bài họ có thể lấy và điều chỉnh tốc độ.
- Rèn luyện phản xạ: Luyện tập bằng cách chơi nhiều lần với số lượng bài ít trước khi chuyển sang bộ 100 bài.
- Giữ bình tĩnh: Không bị căng thẳng hay lo lắng, vì Karuta đòi hỏi tập trung cao độ và phán đoán nhanh.
Karuta là trò chơi truyền thống Nhật Bản vừa giải trí vừa giáo dục, giúp rèn luyện trí nhớ, phản xạ và khả năng tập trung. Việc nắm vững cách chơi bài Karuta từ cơ bản đến nâng cao sẽ giúp người chơi mới dễ dàng tiếp cận, đồng thời mang lại niềm vui và trải nghiệm văn hóa độc đáo.
